Τοῦ Ἁγίου Δημητρίου καί ἡ Ἀπελευθέρωση τῆς Θεσσαλονίκης

Άγιος Δημήτριος ο μυροβλήτης και μεγαλομάρτυς.

Ο Έλληνας Οικουμενικός Αγιος Ο Άγιος μας, γεννήθηκε στην Θεσσαλονίκη το 303. Στα 22 του χρόνια κατείχε το αξίωμα του χιλιάρχου στην στρατιωτική ιεραρχία. Ταυτόχρονα δε, στην Χαλκευτική Στοά, (εκεί που σήμερα είναι τα ΅χαλκοματάδικα΅ στην Θεσσαλονίκη) δημιουργεί κύκλο μαθητών στους οποίους διδάσκει τις αλήθειες της πίστης μας.

 Η διδασκαλία γίνεται φανερά, χωρίς να φοβάται ο Δημήτριος μήπως εκπέσει του υψηλού αξιώματος του. Το 303, αρνείται να αποδεχθεί ένα αυτοκρατορικό διάταγμα κατά της Πίστης, και (ως ένοχος ανυπακοής προφανώς) φυλακίζεται. Κατά την διάρκεια της φυλάκισης του, διοργανώθηκαν συμπτωματικά(;) αγώνες προς τιμήν του επάρχου Γαλερίου Μαξιμιανού, στους οποίους προεβλέποντο και αγώνες ΅μονομάχων΅.

 Σ΄ ένα τέτοιο αγώνα ορίσθηκε να αγωνισθεί ένα χριστιανόπουλο, ο Νέστωρ, εναντίον ενός σωματώδους άνδρα του Λυαίου, στενών άνισο όπως φαινόταν αγώνα . Ο Νέστωρ, μαθητής του Δημητρίου, επισκέφθηκε τον νεαρό δάσκαλο του στην φυλακή, από τον οποίο πήρε ευλογία, για να ανταπεξέλθει στον άνισο αυτόν αγώνα ζωής και θανάτου. Ο Νέστωρ, με το ΅ Ο Θεός Δημητρίου βοήθει μοι ΅ κατάφερε και νίκησε τον γίγαντα Λυαίο, αλλά η ανταμοιβή του ήταν ο.... αποκεφαλισμός! (Τι ωραίες φίλαθλες κοινωνίες!!!) Ο κότινος όμως ο πραγματικός του απονεμήθηκε στον Ουρανό, και ἐτσι οι πιστοί τον τιμούν στις 27 Οκτωβρίου. Αμέσως μετά, μαρτύρησε και ο Δημήτριος με λογχισμούς ακολουθώντας  έτσι στην αγιοσύνη τον μαθητή του Νέστορα.

 Ο Άγιος-πλέον –Δημήτριος τάφηκε στον τόπο του μαρτυρίου του, από τον οποίο άρχισε να ρέει μύρο για την ενίσχυση των πιστών και την θεραπεία ασθενειών .

Το μαρτύριο του Αγίου, το γεγονός της νίκης του Νέστορος, το νεαρό της ηλικίας του Δημητρίου σε σχέση με το υψηλότατο αξίωμα του, η άρνηση του να απαρνηθεί την πίστη του, όλα αυτά μαζί, προξένησαν τεράστια εντύπωση την εποχή εκείνη, με αποτέλεσμα η απόδοση τιμών στον άγιο να μεγαλώνει συνεχώς, και να καθίσταται ταχύτατα γνωστός και στις άκρες ακόμη του χριστιανικού κόσμου.
Σημειώνουμε την βαθύτατη επίδραση που είχε, και έχει, στους σλαβικούς λαούς ο άγιος, που στις μέρες μας, -συμπτωματικά ήμουν παρών – ο πρόεδρος Πούτιν επισκέφθηκε και προσκύνησε τα τίμια λείψανα του αγίου, Μάλιστα την ώρα εκείνη μόλις είχε τελειώσει ένα γάμος στον Άγιο Δημήτριο, και ο Πούτιν δέχθηκε να φωτογραφηθεί μαζί με το ζευγάρι.

Στην Βουλγαρία, αρχίζουν και χτίζονται μοναστήρια και ναοί , ενώ στις 26 Οκτωβρίου κάθε χρονιάς, οι «δούλοι» απαλλάσσονταν από τους κυρίους τους, και στην Ρωσία ο Άγιος Δημήτριος ανακηρύσσεται προστάτης άγιος όλων των Ρώσων.  Η φήμη λοιπόν του Αγίου Δημητρίου γίνεται οικουμενική, έτσι που σε κείμενο του 12 αι. αναφορικά με το μεγάλο εμπορικό πανηγύρι που κρατούσε μέρες ολόκληρες στην Θεσσαλονίκη παρίσταντο και έμποροι από την (δυτική) ευρώπη. «τοσούτον αυτώ της δόξης, κατά την ευρώπην παρίστησιν»

 Ο Άγιος Δημήτριος, λοιπόν, ο "Ελλην" άγιος κατά τον Ν. Καβάσιλα, ο "διδάσκαλος και προφήτης" κατά τον αγ. Γρηγόριο τον Παλαμά, ο "κήρυκας των μυστηρίων" κατά τον άγιο Συμεών Θεσσαλονίκης, ο "καταλύτης των αιρέσεων" κατά τον άγ. Νικόδημο τον Αγιορείτη, ο "διδάσκαλος της Ορθοδοξίας" κατά τον Κλήμη Αχρίδος, τιμήθηκε και τιμάται από το ορθόδοξο πλήρωμα κάθε λαού και σε κάθε εποχή.

Στις εικόνες του εικονίζεται συνήθως καβαλλάρης, να λογχίζει τον Λυαίο. Τα τίμια λείψανα του, παρμένα από τους νορμανδούς στην Δύση, ανακαλύφθηκαν από την αρχαιολόγο κ. Μ.Θεοχάρη, σε μια μικρή πόλη της Ιταλίας και επιστράφηκαν από τους παπικούς στον μακαριστό μητροπολίτη Θεσσαλονίκης Παντελεήμονα τον Β’ . Αρχικά αποδόθηκε η τιμία κάρα τον οκτώβριο του 1978, και την άνοιξη του 1980, το υπόλοιπο τίμιο λείψανο.
Τα τίμια λείψανα πλέον φυλάσσονται σε αργυρή λάρνακα, στον γνωστό ναό του Αγίου στην Θεσσαλονίκη. και τις ημέρες τις εορτής του, τίθενται σε προσκύνηση των χιλιάδων πιστών, από ολόκληρη την ελλάδα και άλλες ορθόδοξες χώρες. Πριν 2-3 χρόνια τύχαμε ρουμάνους ορθοδόξους που μπροστά στο κιβούριο του αγίου ψάλλανε παράκληση, στα ρουμανικά βέβαια Σταθήκαμε, εγώ και η cummu-λίνα και παρακολουθήσαμε . Δεν καταλάβαμε τίποτε. Η αίσθηση όμως ότι παίρναμε μέρος σε μια ακολουθία που τελείτο από ορθόδοξο ιερέα, κάλυψε πλήρως την έλλειψη αυτή.

Όσοι μπορείτε, επισκφθείτε τον ναό του Αγίου Δημητρίου, για να νοιώσετε και την ευωδἰα από το μύρο. Βλέπετε, από τότε που επέστρεψε ο άγιος στην πόλη του, και όταν ανοίγουν την λάρνακα για προσκύνηση, η ευωδία του μύρου καλύπτει τον ναό. Ευωδιάζει ακόμη και στα βαμβακάκια που παίρνουν ως ευλογία οι πιστοί. Είναι η χαρά του Αγίου για την επιστροφή του, είναι η απόδειξη του, πως είναι ανάμεσα μας ζωντανός.


Το απολυτίκιο του αγίου: «Μέγαν εὔρατο, ἐν τοῖς κινδύνοις, σέ ὑπέρμαχον, ἡ οἰκουμένη, Ἀθλοφόρε τά ἔθνη τροπούμενον. Ὡς οὔν Λυαίου καθειλες τήν ἔπαρσιν, ἐν τῷ σταδίω θαρρύνας τόν Νέστορα, οὕτως Ἅγιε Μεγαλομάρτυς Δημήτριε, Χριστόν τόν Θεόν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἠμίν τό μέγα ἔλεος» ΄

Η εορτή του αγίου Δημητρίου, είναι συνυφασμένη και με την απελευθέρωση της πόλης στις 26 Οκτωβρίου 1912, από τους οθωμανούς, ως τό τέλος του Α΄Βαλκανικού Πολέμου, μετά από την σύλληψη της τότε πραγματικότητας από τον Ελευθέριο Βενιζέλο, ο οποίος διέταξε τον αρχιστράτηγο Κωνσταντίνο, να αλλάξει την κατεύθυνση της πορείας του στρατού από το Μοναστήρι πρός την Θεσσαλονίκη. Ετσι ο στρατός πρόλαβε τον όγκο του Βουλγαρικού Στρατού, ο οποίος επίσης κατευθύνοταν πρός την Θεσσαλονίκη.

Τό παραπάνω εἶναι ἀναδημοσίευση παλαιότερης ἀνάρτησης μας.